info@ontdekdegeit.nl
info@ontdekdegeit.nl

Vragen over de geit

Hoeveel melkgeitenbedrijven zijn er in Nederland?

Er zijn in Nederland ongeveer 569 melkgeitenbedrijven (2020), waarvan er 71 biologisch produceren. In totaal hebben ze zo’n 476.000 melkgeiten (2020), die samen jaarlijks meer dan 450 miljoen liter melk produceren.

Hoeveel geiten zijn er gemiddeld op een melkgeitenbedrijf?

Een melkgeitenbedrijf telt gemiddeld 1177 geiten (2020), die meestal in grote groepen in een stal op stro gehouden worden.

Hoeveel melk geeft een melkgeit?

Als een melkgeit goed verzorgd en gevoed wordt geeft ze gemiddeld ongeveer 1000 liter melk per jaar. Dat is ongeveer drie liter per dag. Ter vergelijking: een melkkoe geeft per jaar bijna 8000 liter melk.

Welke geitenrassen worden er in Nederland als melkgeit gehouden?

In Nederland wordt voor de geitenmelk vooral het geitenras ‘Saanen’, ook wel ‘Nederlandse Witte Geit’ genoemd, gehouden. Deze geiten zijn wit en wat groter dan geiten van andere rassen.

Waar kan ik geitenzuivel kopen?

Geitenzuivel is te koop in vrijwel alle supermarkten. Het assortiment is hier de laatste jaren een stuk groter geworden en van de meeste producten is ook een biologische variant verkrijgbaar. Daarnaast kun je geitenzuivel ook kopen in speciaalzaken en op boerenmarkten. Er zijn ook geitenbedrijven die aan huis verkopen. Kijk hier voor een adres bij jou in de buurt.

Welke geitenzuivelproducten zijn er?

Verreweg het grootste deel van Nederlandse geitenmelk wordt verwerkt tot geitenkaas. Er wordt harde, half harde en zachte kaas van gemaakt, in allerlei varianten. Geitenmelk wordt ook verwerkt tot consumptiemelk, karnemelk, yoghurt, kwark en poeder voor o.a. babyvoeding. In principe is het mogelijk om alle producten die uit koemelk worden vervaardigd ook uit geitenmelk te maken. Tegenwoordig bestaat er zelfs boter dat gemaakt wordt van geitenmelk!

Waarom is geitenkaas wit?

Geitenkaas heeft niet de gele kleur die koemelkkaas heeft. Deze kleur wordt namelijk veroorzaakt door de van nature in de melk aanwezige stof beta-caroteen, een voorloper van vitamine A. Geitenkaas is wit, omdat de geit de beta-caroteen al omgezet heeft in het kleurloze vitamine A. Geitenkaas is vrijwel altijd gemaakt van volle, niet afgeroomde geitenmelk.

Wat is het verschil tussen ‘gewone’ en biologische geitenzuivel?

Ongeveer 10% van de Nederlandse geitenmelk wordt biologisch geproduceerd. Daar heeft Europa regels voor opgesteld. Biologisch gehouden melkgeiten mogen alleen biologisch geteeld ruwvoer zoals gras en maïs eten. Daarnaast krijgen ze een beperkte hoeveelheid krachtvoer met biologische ingrediënten. Bij de teelt van dit voer zijn geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Biologische geiten hebben altijd de mogelijkheid om buiten te grazen. Je herkent biologische geitenzuivel aan het EKO keurmerk van de stichting SKAL. Voor biologisch dynamische producten is er het keurmerk van de stichting Demeter. Daarnaast mogen de producten het EU-logo voor biologische productie voeren.

Wat is het verschil tussen koeienzuivel en geitenzuivel?

In geitenmelk zit minder vet en eiwit dan in koemelk (resp. 4,1% en 3,4%). De verdeling van het vet over de melk is daarnaast wat fijner. Onder andere het verschil in vetzuursamenstelling zorgt voor de karakteristieke smaak van geitenmelk en geitenmelkproducten. Ook de verdeling van het eiwit over de melk en de samenstelling van het eiwit verschilt van koemelk. Die samenstelling zorgt ervoor dat mensen die gevoelig zijn voor koemelk soms wel geitenmelk kunnen verdragen. Maar er bestaat ook intolerantie voor geitenmelk of zelfs voor beide soorten melk. Bij een medisch vastgestelde koemelkallergie is geitenmelk ook geen alternatief. Mensen die niet allergisch zijn, maar wel moeite hebben met de vertering van koemelk, hebben met geitenmelk vaak wel een goede ervaring. Over het geheel gezien is geitenmelk voor de meeste mensen lichter verteerbaar dan koemelk. Hier is echter nog geen sterk wetenschappelijk bewijs voor.

Is geitenmelk gezonder dan koemelk?

Uit onderzoek blijkt dat er qua voedingswaarde weinig verschil is tussen koemelk en geitenmelk (http://edepot.wur.nl/8800). Wel lijken de mineralen in geitenmelk beter opneembaar dan die in koemelk. De effecten van geitenmelk op de gezondheid zijn nog onvoldoende bewezen. Wel geeft onderzoek bepaalde aanwijzingen:
- Geitenmelk verlaagt mogelijk het cholesterolgehalte meer dan koemelk, mede dankzij het hogere gehalte middellange ketenvetzuren.
- Geitenmelk bevat tien keer meer oligosacchariden dan koemelk. Mogelijk versterkt dit het immuunsysteem.
- Geitenmelk lijkt minder allergeen dan koemelk, maar ook geitenmelk kan allergische reacties geven.

Hoeveel lammetjes krijgt een melkgeit?

Melkgeiten krijgen doorgaans twee of soms drie lammetjes tegelijk.

Waarom worden de meeste lammetjes overdag geboren?

Een geit is een prooidier. Een prooidier ziet zijn vijand graag aankomen, zodat hij zijn jongen kan beschermen. Dit is de reden waarom de meeste lammetjes overdag geboren worden. In het donker kan de geit haar jongen niet goed genoeg beschermen.

Waarom worden lammetjes na de geboorte gescheiden van de moeder?

Er zijn verschillende redenen waarom lammetjes na de geboorte gescheiden worden van hun moeder. Alle redenen dragen bij aan de best mogelijke zorg voor de lammetjes. 

HYGIËNE

Het is van groot belang om bij lammeren goed om te gaan met hygiëne. Het immuunsysteem van het pasgeboren lam werkt namelijk nog niet voldoende. Hierdoor is de kans op infecties groter. Vaak wordt er op een geitenboerderij een aparte ruimte ingericht voor alle lammetjes. In deze speciale ruimte is het makkelijker om de hygiëneregels strikt te volgen dan in de stal tussen alle melkgeiten. 

VEILIGHEID

De veiligheid van het lam speelt ook een grote rol. Tussen een grote groep volwassen melkgeiten is er een groot risico op vertrapping. Daarnaast is er ook nog een kans dat een melkgeit op een pasgeboren lam gaat liggen. Om dit te voorkomen, worden de lammeren in een aparte ruimte verzorgd. 

STRESS VOORKOMEN

Het direct scheiden van lam en moeder levert bij beide nauwelijks tot geen stress op. Als lam en moeder langere tijd bij elkaar blijven vindt hechting plaats. Het na langere tijd scheiden zorgt juist wel voor erg veel stress bij beide.

 

Waarom krijgen lammetjes biest uit een fles in plaats van te drinken bij de moeder?

Biest is de eerste melk van een geit nadat een lam geboren is. Deze melk zit boordevol goede stoffen voor het pasgeboren lam. Dit is essentieel voor het afweersysteem van een lam. Daarnaast bevat biest vitaminen, mineralen en energie. Wanneer de lammetjes tussen alle melkgeiten blijven lopen, kan er niet gecontroleerd worden of ze daadwerkelijk de belangrijke stoffen uit biest binnenkrijgen. Het lam kan namelijk ook bij andere geiten ‘normale’ melk drinken. Hierdoor krijgt het lammetje niet genoeg antistoffen binnen, waardoor het lam erg zwak zal blijven en er uiteindelijk een grotere kans is op sterfte. 

De kwaliteit van de biest wordt op veel geitenbedrijven gemeten. Als de kwaliteit niet goed genoeg is, kan de biest van een andere melkgeit aan het lam gegeven worden. Hierdoor krijgt het lam toch genoeg voedingsstoffen binnen. 

Het is niet haalbaar om de moeders met hun lammeren in een apart hok te zetten. Het krijgen van de biest is dan nog niet geborgd. Dit kan liggen aan de kwaliteit van de biest en/of de kwaliteit van de spenen van de moeder. In het hoogseizoen kunnen er wel 100 geiten per dag lammeren, waardoor het voor de boer vaak niet haalbaar is om alle moeders samen met hun lammeren in een apart hok te plaatsen. Daarnaast is een geit een kuddedier. Een geit apart zetten van andere melkgeiten zorgt voor extra stress, wat weer zijn weerslag heeft op de kwaliteit van de biest en de zorg voor de lammeren. 

Wat eten melkgeiten?

Een geit is net als een koe een herkauwer met vier magen. Geiten zijn daardoor erg goed in het verteren van plantaardig voedsel. De in Nederland gehouden melkgeiten eten vooral gras en maïs. Daarnaast krijgen ze krachtvoerbrokken, die voor extra energie en eiwit zorgen. In dit artikel lees je meer over wat de melkgeit allemaal eet.

Wat wordt bedoeld met de term ‘duurmelken’?

Een melkgeit wordt regelmatig gedekt door de bok. Zo kan ze weer lammeren en blijft de melkproductie op gang. Duurmelken wil zeggen dat een geit langere tijd achter elkaar ‘doormelkt’, zonder dat zij een lam krijgt. Duurmelken komt steeds meer voor in de melkgeitensector. Inmiddels doen bijna alle geitenhouders het. Het is beter voor de gezondheid van de geit en op deze manier worden er ook minder bokjes geboren.

Waar gaat de melk vanaf de geitenbedrijven naartoe?

In Nederland zijn verschillende coöperaties die geitenmelk inzamelen. Daarnaast zijn er nog verschillende particuliere zuivelfabrieken, en verwerken verschillende geitenhouders zelf op hun eigen bedrijf de melk tot bijvoorbeeld kaas en/of yoghurt. Vaak verkopen zij ook aan huis. Kijk hier voor een adres bij jou in de buurt of lees op deze pagina meer over de persoonlijke verhalen van verschillende zuivelaars. 

MENU |ONTDEK DE GEIT